Hướng dẫn một số kỹ năng số cơ bản để giúp người dân tham gia cùng tham gia vào chương trình chuyển đổi số quốc gia
Một số kỹ năng số cơ bản để giúp người dân tham gia cùng tham gia vào chương trình chuyển đổi số quốc gia như:
- Kỹ năng sử dụng công cụ tìm kiếm thông tin trên môi trường Internet.
- Kỹ năng đánh giá dữ liệu, thông tin và các nội dung trên trang web.
- Kỹ năng đảm bảo an toàn thông tin cá nhân trên không gian mạng.
1. Hướng dẫn sử dụng công cụ tìm kiếm thông tin trên môi trường Internet
Hiện nay, có nhiều công cụ tìm kiếm, có thể kể đến như: công cụ tìm kiếm Google, Cốc Cốc, Bing….Trong đó, Google là công cụ tìm kiếm được sử dụng phổ biến hiện nay.
Ví dụ về tìm kiếm thông tin bằng công cụ tìm kiếm của Google, để sử dụng công cụ tìm kiếm, người dùng thực hiện các thao tác tìm kiếm trên máy vi tính hoặc điện thoại di động thông minh:
+ Thứ nhất, người dùng cần kiểm tra bảo đảm máy vi tính hoặc điện thoại di động đã được kết nối mạng Internet.
+ Thứ hai, người dùng truy cập vào trang web: https://www.google.com/ và tìm kiếm theo từ khóa, ví dụ “dự báo thời tiết trong 5 ngày tới ở Hà Nội”. Google sẽ tìm kiếm theo từ khóa đó và hiển thị tất cả kết quả tìm kiếm là các website có chứa thông tin “dự báo thời tiết trong 5 ngày tới ở Hà Nội”. Người dùng lựa chọn 1 website để xem thông tin về dự báo thời tiết trong 5 ngày tới ở Hà Nội.
- Với công cụ tìm kiếm người dùng có thể tìm kiếm bất cứ thông tin gì mong muốn, chỉ cần nhập đúng từ khóa hoặc nội dung cần tìm kiếm thì công cụ tìm kiếm sẽ đưa ra kết quả mà người dùng cần.
2. Hướng dẫn cách đánh giá dữ liệu, thông tin và các nội dung trên trang web
Một số cách mà người dùng có thể sử dụng để đánh giá xem một trang web hay một nội dung trên trang web có đáng tin cậy hay không và liệu thông tin người dùng tìm thấy là đúng hay sai.
Trước tiên, người dùng cần biết về cá nhân hoặc cơ quan, tổ chức đã công bố thông tin đó và mục đích là gì, tức là nguồn gốc của thông tin? Trong khi một số cá nhân hay tổ chức sản xuất, tạo lập nội dung số với mong muốn chia sẻ thông tin hữu ích trực tuyến thì cũng có những người khác cung cấp thông tin lên môi trường mạng vì động cơ không đúng đắn (ví dụ những tin giật gân, thu hút nhiều lượt đọc, tìm kiếm vì mục đích lợi nhuận; hoặc những thông tin nhằm định hướng sai lệch đạo đức, quy phạm, v.v.). Vì vậy, người dùng cần tránh dựa hoàn toàn vào thông tin từ các nguồn thông tin không khách quan.
Ví dụ: Nếu người dùng tìm thấy một bài báo nói rằng mọi người nên mua thực phẩm chức năng vì ngày càng có nhiều người bị ung thư và sau đó người dùng thấy rằng tác giả của bài viết là một công ty bán thực phẩm chức năng, có khả năng nhà xuất bản của bài viết đang chia sẻ thông tin không khách quan. Thông tin không khách quan không phải lúc nào cũng xấu. Cũng có các blogger cá nhân, những người xuất bản bài viết để chia sẻ suy nghĩ và ý tưởng của riêng họ, có thể trình bày thông tin có giá trị. Tuy nhiên, người dùng nên nhận thức được sự thiên vị của bất kỳ tác giả nào đối với thông tin mà ta tiếp nhận.
Thứ hai, kiểm tra tên miền. Loại tên miền mà trang web được lưu trữ trên đó có thể cho người dùng biết một phần về loại nội dung người dùng đang xem. Các trang web kết thúc bằng đuôi “.gov.vn” thường là các trang web chính thức của Chính phủ. Các trang web kết thúc bằng “.edu.vn” thường được xuất bản bởi các tổ chức giáo dục và các trang web kết thúc bằng “.org” là các tổ chức quốc tế. Hoặc các trang web được sử dụng cho thương mại thường kết thúc bằng đuôi “.com”. Dựa vào tên miền của trang web, người dùng cũng có thể đánh giá mức độ chính xác hoặc sai lệch của thông tin mà trang web cung cấp.
Thứ ba, kiểm tra thời gian của thông tin được cung cấp bởi trang web. Ví dụ, người dùng muốn tìm kiếm thông tin về “tỷ lệ học sinh Hà Nội thi đỗ vào trường công lập 2 năm gần đây”. Kết quả tìm kiếm của các trang web cho ta thông tin về tỷ lệ học sinh Hà Nội thi đỗ vào trường công lập của những năm 2015 chẳng hạn, cũng là các thông tin không còn phù hợp với nhu cầu tìm kiếm của ta vì rất nhiều điều đã thay đổi kể từ đó. Do đó, khi tìm kiếm thông tin trên internet, người dùng kiểm tra ngày mà thông tin được cung cấp trên trang web đó để xác định xem những thông tin đó có hiện hành và phù hợp với nhu cầu của người dùng không.
Thứ tư, người dùng phải luôn kiểm tra nhiều nguồn thông tin. Tránh dựa vào một nguồn thông tin duy nhất tìm kiếm được. Càng kiểm tra từ nhiều nguồn, người dùng càng dễ xác minh tính chính xác của thông tin mà người dùng tìm được.
Thứ năm, người dùng cũng cần phải phân biệt giữa các thông tin nhằm thu hút lượt xem, lượt đọc, lượt truy cập vì mục đích không đúng đắn, thông tin xấu độc với thông tin từ kết quả nghiên cứu đáng tin cậy. Ví dụ, các tiêu đề giật gân hoặc nửa vời dễ kích thích trí tò mò của người đọc là những dạng thông tin xấu độc cần loại bỏ.
3. Khuyến cáo một số cách thức phòng tránh những mỗi nguy hiểm trên không gian mạng
- Sử dụng mật khẩu mạnh: Sử dụng mật khẩu dài, phức tạp và đa dạng cho các tài khoản của người dùng. Không sử dụng mật khẩu dễ đoán như ngày sinh, họ tên hoặc thông tin cá nhân khác.
- Cập nhật phần mềm định kỳ: Đảm bảo phần mềm hệ điều hành, trình duyệt web và các ứng dụng khác đều được cập nhật mới nhất để bảo vệ chống lại các lỗ hổng bảo mật.
- Cảnh giác với email lừa đảo (phishing): Luôn kiểm tra xem email có phải từ nguồn tin cậy không trước khi nhấp vào bất kỳ liên kết hoặc tải xuống tệp đính kèm nào.
- Không chia sẻ thông tin cá nhân: Không nên chia sẻ thông tin cá nhân như tên, địa chỉ, số điện thoại, trường học, nơi làm việc hay bất kỳ thông tin nhạy cảm nào trên mạng xã hội hoặc các diễn đàn trực tuyến.
- Nâng cao kiến thức về không gian mạng: Người dùng chủ động tìm hiểu về các mối đe dọa trực tuyến và cách phòng tránh mối đe dọa mất an toàn thông tin qua các kênh thông tin chính thống về an toàn thông tin như: thông tin được cung cấp từ các cơ quan, đơn vị chuyên trách về an toàn thông tin, các báo điện tử chính thống,...
- Nên xem tin tức từ những nguồn chính thống: Việc xem thông tin từ những nguồn chính thống giúp người dùng tiếp cận được các nguồn thông tin chính xác, tránh được các thông tin xấu độc, lừa đảo người dùng và cách trang web chính thống có các biện pháp bảo đảm an toàn thông tin cho người dùng khi truy cập.
NGỌC HẠNH – Văn phòng HĐND và UBND huyện
Số lượt xem:119
0 người đã bình chọn. Trung bình 0
line_weight
BÀI VIẾT LIÊN QUAN: